Summary history of the creator: Zdzisława Romańska (ur. 17.09.1923 r. w majątku Urbanowszczyzna koło Zdzięcioła - zm. 29.01.2007). W 1943 r. wstąpiła do Armii Krajowej i pozostawała w jej szeregach do zakończenia II wojny światowej. Przed wybuchem Powstania Warszawskiego pełniła funkcję kurierki, a w jego trakcie łączniczki. Po kapitulacji powstania została wywieziona do Niemiec, gdzie była więziona w obozach. W 1945 r. po ucieczce z obozu przyłączyła się do Brygady Świętokrzyskiej, wraz z którą trafiła do zachodnich Niemiec.
Zbigniew Romański (ur. 3 maja 1913 we Lwowie - zm. 8 stycznia 1976). Przed II wojną światową ukończył studia prawnicze i politologiczne oraz Szkołę Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu (1934/1935). Od 1940 r. działał w konspiracji polskiej w Krakowie. W sierpniu 1941 r. został aresztowany przez Niemców i po pobycie w więzieniu w Krakowie, przewieziony do obozu koncentracyjnego w Gross Rosen. W 1945 r. po uwolnionieniu z obozu przez wojska amerykańskie pełnił służbę w polskich batalionach wartowniczych w Niemczech. Ze względu na posiadane wykształcenie prawnicze w 1946 r. został skierowany do pracy w Sądzie Amerykańskim w Bawarii na stanowisko obrońcy prawnego.
Państwo Romańscy poznali się w 1945 r. i wzięli ślub 12.09.1945 r. Po kilkuletnim pobycie w Niemczech wyemigrowali do Detroit w USA. W Stanach Zjednoczonych aktywnie działali w organizacjach polonijnych, zwłaszcza w kombatanckich. W latach 80-tych Zdzisława Romańska zaangażowała się w działalność Koła AK na Metropolię Detroit. Publikowała artykułu w "Biuletynie Informacyjnym" Koła, oraz była jedną z pomysłodawczyń akcji protestacyjnych organizowanych przez Koło.
Scope and content: Dokumenty osobiste sygn. 1, korespondencja sygn. 2-8, wspomnienia oraz dzienniki sygn. 9-10, prace własne 11-17, materiały dotyczące II wojny światowej oraz Armii Krajowej sygn. 18-36, materiały dotyczące polskiego ruchu oporu po 1944 r. sygn. 37, materiały na temat stosunków polsko-żydowskich sygn. 38-47, materiały na temat komunizmu sygn. 48, materiały dotyczące kombatantów i ich uprawnień sygn. 49, materiały dotyczące Polonii i działalności organizacji polonijnych sygn. 50-51, materiały dotyczące Kresów Wschodnich i Polaków mieszkających na wschodzie sygn. 52, materiały dotyczące zbrodni ludobójstwa sygn. 53-54, materiały dotyczące zbrodni katyńskiej sygn. 55, materiały dotyczące zabójstwa ks. J. Popiełuszki sygn. 56, materiały na temat stowarzyszenia byłych żołnierzy AK w Niemczech sygn. 57, materiały dotyczące rządu RP na uchodźctwie oraz prezydenta J. Sokolnickiego sygn. 58, magazyn ?Listy do Polaków? sygn. 59-70, wybrane opracowania z ?Zeszytów Historycznych? sygn. 71, album fotografii sygn. 72, plakat sygn. 73.
Opr. Archiwiści z Polski, NDAP w Warszawie - katalog
INWENTARZ - SPIS KOLEKCJI
| Sygn. | Nazwa jednostki | Daty | |
|---|---|---|---|
| 7/47/1 | Dokumenty osobiste | 1928-1998 | 7/47/2 | Korespondencja | 1944-1971 | 7/47/3 | Korespondencja | 1972-1985 | 7/47/4 | Korespondencja | 1986-1988 | 7/47/5 | Korespondencja | 1989-1991 | 7/47/6 | Korespondencja | 1992-1993 | 7/47/7 | Korespondencja | 1994-1996 | 7/47/8 | Korespondencja | 1997-2001 | 7/47/9 | Wspomnienia oraz fragment dziennika Zdzisławy Romańskiej z okresu II wojny światowej | b.d. | 7/47/10 | Fragmenty dziennika i wspomnienia Zbigniewa Romańskiego z okresu II wojny światowej oraz wypełnione ankiety dotyczące jego działalności w trakcie II wojny światowej | b.d. | 7/47/11 | Prace Zdzisławy Romańskiej z lat 1984-1993 | b.d. | 7/47/12 | Artykuły, polemiki oraz listy Zdzisławy Romańskiej opublikowane w prasie | 1984-1999 | 7/47/13 | Katalogi materiałów archiwalnych opracowane przez Zdzisławę Romańska w Archiwum Armii Krajowej w Orchard Lake | 1991-1998 | 7/47/14 | Materiały dotyczące historii 6 Pułku Strzelców Konnych zebrane i opracowane przez Zbigniewa Romańskiego | b.d. | 7/47/15 | 8 Pułk Ułanów ks. Józefa Poniatowskiego w Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej w okresie od jesieni 1939 do 19.01.1945 r. - przyczynek do historii pułku opracowany przez Zbigniewa Romańskiego | 1970 | 7/47/16 | Ordre de Battaile i obsada personalna 8 pułku ułanów ks. J. Poniatowskiego. Stan o świcie dnia 1 września 1939 r. z uwzględnieniem zmian podczas walk i losu niektórych oficerów po kampanii [opracowana przez Zbigniewa Romańskiego] | b.d. | 7/47/17 | Zapiski i wypisy [Zbigniewa Romańskiego] z czasopism i książek | b.d. | 7/47/18 | Materiały dotyczące II wojny światowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1966-2003 | 7/47/19 | Materiały dotyczące Państwa Podziemnego oraz Armii Krajowej zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1958-2002 | 7/47/20 | Materiały dotyczące Okręgu Krakowskiego Armii Krajowej zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1978-1987 | 7/47/21 | Materiały dotyczące Okręgu Lubelskiego Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1983-1995 | 7/47/22 | Materiały dotyczące Okręgu Lubelskiego Armii Krajowej oraz Mariana Gołębiewskiego zołnierza AK zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1984-2001 | 7/47/23 | Materiały dotyczące Obwodu Hrubieszowskiego Okręgu Lubelskiego Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | b.d. | 7/47/24 | Materiały dotyczące Okręgu Lwowskiego Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1984-1993 | 7/47/25 | Materiały dotyczące Okręgu Pomorskiego Armii Krajowej oraz Archiwum Pomorskiego Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1990-1999 | 7/47/26 | Materiały dotyczące Okręgu Radomsko-Kieleckiego Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | b.d. | 7/47/27 | Materiały dotyczące Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej oraz Powstania Warszawskiego zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1946-1984 | 7/47/28 | Materiały dotyczące Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej oraz Powstania Warszawskiego zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1985-1999 | 7/47/29 | Materiały dotyczące Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej oraz Powstania Warszawskiego zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1992-2002 | 7/47/30 | Materiały dotyczące Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej oraz Powstania Warszawskiego zebrane przez Zdzisławę Romańską | b.d. | 7/47/31 | Materiały dotyczące Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1992-1997 | 7/47/32 | Materiały dotyczące Legionu Śląskiego Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1945-1993 | 7/47/33 | Materiały dotyczące dowódców i żołnierzy Armii Krajowej zebrane przez Zdzisławę Romańską] | 1944-1998 | 7/47/34 | Materiały dotyczące gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego oraz jego rodziny zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1948-1966 | 7/47/35 | Materiały dotyczące produkcji broni oraz zaopatrzenia Armii Krajowej w trakcie II wojny światowej zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1966-1992 | 7/47/36 | Materiały dotyczące II wojny światowej - wiersze, opowiadania, piosenki, wspomnienia oraz modlitwy zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1962-1995 | 7/47/37 | Materiały dotyczące polskiego ruchu oporu po roku 1944 oraz Stowarzyszenia "Wolność i Niezawisłość" zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1984-2001 | 7/47/38 | Judaica polsko-żydowskie tom 1 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1977-1993 | 7/47/39 | Judaica polsko-żydowskie tom 2 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1979-1994 | 7/47/40 | Judaica polsko-żydowskie tom 3 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1990-1995 | 7/47/41 | Judaica polsko-żydowskie tom 4 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1990-1995 | 7/47/42 | Judaica polsko-żydowskie tom 5 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1989-1998 | 7/47/43 | Judaica polsko-żydowskie tom 6 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1996-1999 | 7/47/44 | Judaica polsko-żydowskie tom 7 - materiały zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1969-2000 | 7/47/45 | Judaica polsko-żydowskie tom 8 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1994-2000 | 7/47/46 | Judaica polsko-żydowskie tom 9 - materiały zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1996-2002 | 7/47/47 | Judaica polsko-żydowskie tom 10 - materiały zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1983-1991 | 7/47/48 | Materiały na temat komunizmu zebrane przez Zdzisławę Romańską | b.d. | 7/47/49 | Materiały dotyczące kombatantów i uprawnień kombatanckich zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1991-2001 | 7/47/50 | Materiały dotyczące Polonii oraz działalności organizacji polonijnych zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1949-1984 | 7/47/51 | Materiały dotyczące Polonii oraz działalności organizacji polonijnych zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1985-2002 | 7/47/52 | Materiały dotyczące Kresów Wschodnich oraz sytuacji Polaków zamieszkałych na terenach byłego ZSRR zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1982-2000 | 7/47/53 | Materiały dotyczące zbrodni ludobójstwa zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1978-2000 | 7/47/54 | Materiały dotyczące zbrodni ludobójstwa zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1994-2001 | 7/47/55 | Materiały dotyczące zbrodni katyńskiej zebrane i opracowane przez Zdzisławę Romańską | 1982-1995 | 7/47/56 | Materiały dotyczące zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki zebrane przez Zdzisławę Romańską | 1984-1998 | 7/47/57 | Materiały dotyczące początków organizacyjnych Koła byłych Żołnierzy Armii Krajowej w Niemczech zebrane i opracowane przez Zdzisławę i Zbigniewa Romańskich | 1947-1953 | 7/47/58 | Materiały dotyczące Rządu RP na uchodźctwie oraz prezydenta Juliusza Sokolnickiego zebrane i opracowane przez Zdzisławę i Zbigniewa Romańskich | 1948-1997 | 7/47/59 | Listy do Polaków | 1975 | 7/47/60 | Listy do Polaków | 1977 | 7/47/61 | Listy do Polaków | 1982 | 7/47/62 | Listy do Polaków | 1983 | 7/47/63 | Listy do Polaków | 1984 | 7/47/64 | Listy do Polaków | 1985 | 7/47/65 | Listy do Polaków | 1986 | 7/47/66 | Listy do Polaków | 1987 | 7/47/67 | Listy do Polaków | 1988 | 7/47/68 | Listy do Polaków | 1989 | 7/47/69 | Listy do Polaków | 1990 | 7/47/70 | Listy do Polaków | 1991 | 7/47/71 | Wybrane opracowanie opublikowane w "Zeszytach Historycznych" | 1970-1980 | 7/47/72 | Album fotografii wykonanych podczas biegów myśliwskich z okazji św. Huberta organizowanych w okolicach Detroit oraz Windsor | 1953-1955 |
